Teknoloji devi Apple, ABD Başkanı Donald Trump ın son açıkladığı gümrük tarifelerinden en çok etkilenen şirketlerden birisi oldu.
Dün firmanın hisseleri yüzde 9.2 geriledi.
Küresel piyasalarda resesyon korkusuyla satışlar gelirken Apple tedarik zinciri sebebiyle en sert düşüş yaşayan büyük firma oldu.
Firmanın başta Çin olmak üzere Asya ülkelerinde üretim tesisleri ve anlaşmaları bulunuyor.
Son gelen tarifelerin artan maliyetler sebebiyle şirketi zam yapmaya zorlayacağından endişe ediliyor.
KAÇIŞ YOK Morgan Stanley analisti Erik Woodring konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede “Apple, tedarik zincirini çeşitlendirmek amacıyla Vietnam, Hindistan ve Tayland gibi pazarlara yöneldi.
Ancak bu ülkelere de aynı şekilde karşılıklı gümrük tarifeleri uygulanıyor.
Yani kaçış yok.
Apple, bu tarifelerin maliyetini dengelemek için ABD’deki ürün fiyatlarını yüzde 17-18 oranında artırmak zorunda kalabilir ifadelerini kullandı.
Ancak Woodring in analizi en düşük zam tahminleri arasında yer alıyor.
IPHONE MALİYETİ YÜZDE 43 ARTACAK Rosenblatt Securities analistleri iPhone maliyetlerinin yüzde 43 yükseleceğini ve Apple ın bu maliyetlerin ne kadarını tüketiciye yansıtacağını karar vermek zorunda kalacak.
Firmanın hesaplamasına göre Apple Watch maliyeti de yüzde 43 artacak. iPad in maliyeti yüzde 42, Mac ve Airpod un maliyeti ise yüzde 39 artacak.
Apple son olarak yaptığı zamla 1 TB kapasiteli iPhone Pro Max in Türkiye satış fiyatını 131.999 liraya yükseltti.
ABD de bu telefon 1.599 dolara satılıyor.
YENİ ZAM GELDİ Morgan Stanley analistinin yüzde 17 lik zam tahminini en düşük senaryo, Rosenblatt analistlerinin yüzde 43 lük artış hesabını ise en üst senaryo olarak kabul ettiğimizde Türk tüketiciler için de önemli bir zammın kapıda olduğu ortaya çıkıyor.
Türkiye de iPhone un ABD satış giyatının üzerine yüzde 1 kültür bakanlığı payı, yüzde 12 TRT Bandrol ücreti, yüzde 50 ÖTV ve yüzde 20 KDV ekleniyor.
Bunun yanında kurda oynaklık yaşandığı dönemlerde de ABD ye göre ek zamlar gelebiliyor.
Bunun son örneğini geçtiğimiz günlerde gelen yüzde 10 luk zamla gördük.
Tüm bunlar hesaba katıldığında ABD de yüzde 17 zam yapıldığı senaryoda en pahalı iPhone olan 1 TB iPhone 16 Max in fiyatı 131.999 liradan 154.437 liraya çıkacak. yüzde 43 zam senaryosu gerçekleşirse Türkiye satış fiyatı 188.758 liraya çıkacak. 1 TB iPhone 16 Pro Max in fiyatında yaşanabilecek değişim: Mevcut durum En düşük senaryo (%17) En yüksek senaryo (%43) Vergisiz fiyatı (TL) 64827 75847 92703 Kültür Bakanlığı payı (%1) 648 758 927 TRT Bandrolü (%12) 7857 9,193 11,236 ÖTV (%50) 36666 42,899 52,433 KDV (%20) 22000 25739 31460 Fiyat (TL) 131999 154437 188758 Şu anda en ucuz olan iPhone 16e ise 49.999 liradan satılıyor.
ABD deki yüzde 17 zamda telefonun fiyatı 58.499 liraya çıkacak.
Apple yüzde 43 lük maliyet artışını tamamen tüketiciye yansıtırsa en ucuz iPhone 71.499 lira olacak. 128 GB iPhone 16e nin fiyatında yaşanabilecek değişim: Mevcut durum En düşük senaryo (%17) En yüksek senaryo (%43) Vergisiz fiyatı (TL) 24556 28730 35115 Kültür Bakanlığı payı (%1) 246 287 351 TRT Bandrolü (%12) 2976 3482 4256 ÖTV (%50) 13889 16250 19861 KDV (%20) 8333 9750 11916 Fiyat (TL) 49999 58499 71499 ÇİN E YÜZDE 54 TARİFE Apple son yıllarda tedarik zincirini Vietnam, Malezya, Hindistan gibi ülkelerle çeşitlendirmiş olsa da iPhone üretimindeki en önemli ortağı Çinli Foxconn olmaya devam ediyor.
Trump son olarak daha önceki yüzde 20 lik ek verginin üzerine Çin e yüzde 34 lük yeni tarife uygulanacağını açıkladı.
Böylece toplamda bu ülkeye uygulanan tarife yüzde 54 oldu.
FARKLI ÜLKELERDEN PARÇALAR ÇİN DE BİR ARAYA GELİYOR Bir iPhone üretilirken özel parçalar ve işlemcileri ABD den; ekran panelleri, yonga setleri ve bellek Japonya, Kore ve Tayvan dan; jiroskop Avrupa dan ve nadir toprak mineralleri Moğolistan dan geliyor.
Farklı farklı ülkelerden sağlanan parçalar Çin de bir araya geliyor.
Dolayısıyla Trump ın tarifelerinin nihai olarak ne kadar maliyet artışına yol açacağı ve Apple ın bu artışlarının ne kadarını tüketiciye yansıtacağı önümüzdeki haftalar veya aylarda belli olacak.
