Birleşmiş Milletler (BM) İşkence ve Diğer Zalimce, İnsanlık Dışı veya Aşağılayıcı Muamele veya Cezalandırma Özel Raportörü Alice Jill Edwards, haksız yere alıkonulan ve tedaviye ihtiyaç duyan Kırımlı siyasi tutsaklara acil ve kapsamlı tıbbi bakım sağlaması adına Rusya’ya çağrıda bulundu.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Basın Servisinden 10 Mart 2025 tarihinde yapılan açıklamada, Rusya tarafından alıkonulan Ukraynalıların tehlikeli bir durumda olduğunu belirten BM Özel Raportörü, "Yetkililere, gözaltına alınan herkesin her zaman insani ve onurlu bir şekilde muamele görmesi gerektiğini, buna yeterli tıbbi yardıma erişimin de dahil olduğunu hatırlatıyorum." ifadelerini kullandı.
ACİL SAĞLIK BAKIMINA İHTİYAÇ DUYULUYOR
Tıbbi bakımın sağlanmamasının işkence veya diğer zalimce, insanlık dışı ya da aşağılayıcı muamele veya ceza ile eşdeğer olduğunu vurgulayan Edwards, "İncelediğim sekiz vakanın hepsinde, tutsakların ciddi sağlık sorunları bulunuyor ve bazıları hayati tehlike taşıyor.
Hayatlarını korumak için acil önlem alınması gerekiyor.” şeklinde aktardı.
BM Özel Raportörü Alice Jill Edwards, Rus işgali altındaki Kırım’da yüzlerce Ukrayna vatandaşı sivilin hukuksuz bir şekilde özgürlüğünden mahrum bırakıldığını belirterek birçok kişinin siyasi gerekçelerle hapsedildiğini, bazılarına ise terör suçlamaları yöneltilerek ağır cezalara maruz bırakıldığını ifade etti.
Gözaltına alınanların birçoğunun Rusya’ya yasa dışı şekilde nakledildiğini ve burada avukatlarından ve ailelerinden uzak tutulduğunu söyledi.
Edwards, "Rusya tarafından gözaltına alınan yüzlerce Kırımlıdan sekizinin durumunu ayrıntılı olarak inceledim .
Yaşadıkları tıbbi durumlar ciddi, bazıların durumu işkenceden kaynaklanıyor ve bazıların ise tutuldukları koşullar nedeniyle sağlık durumları daha da kötüleşiyor." dedi.
EMİR USEİN KUKU VE İRINA DANILOVIÇ'IN DURUMUNA DİKKAT ÇEKİLDİ
İncelenen vakalar arasında insan hakları savunucuları Emir-Useyin Kuku ve yurttaş gazeteci İrına Danılovıç’ın de bulundu belirtilen açıklamada, Emir-Useyin Kuku'nun 2015 yılında Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB) tarafından dövülerek omurilik zedelenmesine uğradığı ancak tedavi edilmediğine dikkat çekildi.
Son beş yılda farklı sağlık sorunları yaşayan Kuku, şişmiş bacakları ve ağır böbrek ağrıları nedeniyle acil ameliyat geçirdi ancak kendisine ameliyatın detayları hiçbir zaman bildirilmedi ve hâlâ Rusya’da cezaevinde tutuluyor.
Yurttaş gazeteci İrına Danılovıç’in ise 2022 yılında Kırım’da Rus işgal güçleri tarafından bir otobüs durağından kaçırıldığı ve alıkonulduğu süre boyunca şiddetli kulak ağrısı çekmesine rağmen tıbbi yardım alamadığı anımsatıldı.
Sonuç olarak sol kulağında işitme kaybı yaşayan Danılovıç’te kronik baş ağrıları ve denge problemleri oluştuğu ve muhtemelen bir felç geçirdiği belirtilerek sağlık durumunun ağır olduğu ve hâlâ Rusya’da cezaevinde alıkonulduğuna dikkat çekildi.
Edwards, Rusya’nın işkenceyi sistematik bir savaş politikası olarak kullandığını belirterek, Moskova’nın bu insan hakları ihlallerine derhal son vermesi gerektiğini vurguladı.
Ayrıca BM’nin, Rus hükûmetine resmi bir bildirim gönderdiğini ve durumu takip etmeye devam edeceğini duyurdu.
