Ayrıca eklemler arası zar iltihaplandığında harekette sınırlanma, şişkinlik, ağrı, bölgesel ısı artışı gibi semptomlar kişide görülmeye başlar.Ciddi belirtiler veren rahatsızlık hayat kalitesini düşürmesiyle hastaların doktora başvurması zorunlu hale gelir.Doktor hastalık teşhisini koyduktan sonra altında yatan etmen belirlenerek acil bir tedavi planı çıkarılması önemlidir.Tedavi aşamasında ise eklem hasarı minimize edilebilir ve hastalık kontrol altına alınabilir.
Sinovit Nedir?
Sinovit, eklem kapsülünü çevreleyen sinovyal zarın enfekte olması diğer bir ifadeyle iltihaplanmasıdır.Bu zarın en yaygın bulunduğu eklemler ise ayak bilekleri, dirsekler, kalça, omuz ve diz bölümüdür.Bu nedenle rahatsızlığın en çok etkilendiği eklem bölgeleri olarak bu bölgeler öne çıkarabilir.Diğer bir taraftan eklemler arası sıvı bireyin hareket etme yetisini doğrudan etkilediği için iltihaplanması ciddi sağlık problemlerine neden olur.Özellikle hareket halinde ağrı hissetmesi, ödem, sertlik ya da ısı artışı hastalığın dikkat çeken belirtileri arasındadır.Hasta bu semptomlarla doktora başvurduğunda kısa sürede teşhisi konulabilir.Eklem sağlığının korunması üzerine çeşitli önlemler alınarak kişinin yaşam kalitesi artırılması amaçlanır.
Sinovit Belirtileri Nelerdir?
Sinovit hastalarında öne çıkan başlıca semptom eklem ağrısıdır. Eklem ağrısının yanında sinovit belirtileri iltihaplanmanın görüldüğü bölgeye göre değişkenlik gösterebilir.Bu doğrultuda sinovit belirtileri aşağıdaki gibi listelenebilir;Eklem hassasiyeti ve yürümede zorluk: Kişinin şiddetli ağrısı ve şişkinliği ayakta durmasını ya da hareket etmesini güçleştirir. Aynı zamanda eklemlere dokunulduğunda ya da ekstra basınç uygulandığında hassasiyet görülebilir. Sonuç olarak hasta yürürken parmak ucunda hareket etmeye başlar, hatta topallayarak yürümesi dikkat çekebilir.
Eklemlerden ses gelmesi:Krepitus olarak bilinen bu durum diz bölgesinde patlama sesi ya da çıtırtı gelmesini ifade eder.Eklem ağrısı: Sızlayan ve şiddetli ağrı olarak gözlemlenir. Özellikle uyluk ya da diz bölümünde ağrı semptomları dikkat çeker.Şişme ve kızarıklık: Eklem etrafında ciltte kırmızı görünüm ve kızarma görülebilir. Ayrıca bölgede sertlik hareket kabiliyetini kişide oldukça azaltabilir.Eklemde sıcaklık hissi ve ateş: Vücutta bölgesel enfeksiyon bazı hastalarda vücut ısısında yükselmeye de neden olabilir. Ayrıca deforme olan eklem bölgesine dokunulduğunda ısı artışı fark edilebilir.
Eklemde zayıflık ve kararsızlık hali: Ağrı sebebiyle hasta eklemlerini daha az kullanmaya başlar ve eklemlerin etrafından kas güçsüzlüğü gözlemlenebilir. Eğer diz bölgesinde bu problem varsa boşalıyormuş gibi bir his yaşanabilir.
Sinovit Hastalığının Altında Yatan Sebepler Nelerdir?
Sinovit hastalığının altında yatan nedenler kronik ve akut problemlerden kaynaklı olabilir. Bu noktada sinovit nedenleri aşağıdaki gibi sıralanabilir;Artrit problemleri: Osteoartritte kıkırdak hasarı nedeniyle eklemde dejenerasyon oluşur. Diğer bir yandan romatoid artrit hastalığı kişide varsa kontrol edilemeyen yüksek bir bağışıklık cevabı sinovyal zarını iltihaplandırabilir. Ayrıca kristal kaynaklı artrit hastalığı kalsiyum tuzu ya da ürik asitin zarda birikmesi ile iltihap cevabının oluşmasına sebebiyet verebilir.
Yanlış yapılan tekrarlı hareketler, travma ve yaralanmalar: Eklem aşırı zorlandığında sinovyal zar hasar alabilir ve iltihaplanma görülebilir. Aynı zamanda travmatik bir duruma bağlı burkulma, incilme, kırık ya da çıkık durumu enfeksiyona yol açabilir.Enfeksiyon: Mikrobiyal (fungal, bakteriyel ya da viral) enfeksiyonlar sinovite neden olabilir.Gut ve psödogut: Gut hastalığında ürik asit kristalleri membranda birikebilir ve hastalığı ortaya çıkarabilir. Psödogut ise membranda kalsiyum pirofosfat birikmesi sonucu iltihaplanma görülebilir.Tüm bu sebeplerle birlikte otoimmun hastalık grubundan lupus, bursan iltihaplanma ya da infiltratif rahatsızlığı süreci tetikleyebilir.
Sinovit Çeşitleri Nelerdir?
Sinovit türleri etkilediği bölgeye ya da oluşum şekline göre farklı şekilde değerlendirilebilir. Bu doğrultuda sinovit çeşitleri aşağıdaki gibi sıralanabilir;Travmatik tipi: Eklemlerde bir yaralanma varsa ya da istenmeyen tekrarlı hareketler sonucu oluşabilir.Kristal oluşumlu tipi: Eklemin iç yapısında farklı kristal yapılarının birikmesiyle oluşan tipidir.Akut ya da aniden oluşan tipi: Genel olarak çıkık, kırık veya yaralanma gibi durumlarda meydana gelebilir.
Kronik tipi: Uzun süreli eklemler arası sıvının iltihaplanması ile ilgilidir. Bu grupta başta osteoartrit rahatsızlığı örnek verilebilir.Enfeksiyonel tipi: Sinovyal zarın farklı mikroorganizmalar tarafından enfekte olması zarın iltihaplandırabilir.İmmun aracılı tipi: Bağışıklık sisteminin eklem sıvısına saldırması sonucunda otoimmün kaynaklı bir iltihaplanma oluşabilir. Özellikle lupus, crohn, romatoid artrit gibi hastalıkların varlığında gözlemlenebilir.Pigmente Villonodüler tipi (PVNS): Sinovyal membran üzerinde iyi huylu kitlelerin oluşmasıyla nadiren görülebilir.
Sinovit Tanısı Nasıl Konulur?
Sinovit tanısı konulmadan önce kişide bazı fiziksel zorlanmalar ve belirtiler gözlemlenir.Genellikle bu aşamada doktora başvuran hastalarda öncelikle tıbbi geçmişi değerlendirilir ve devamında fiziki muayene yapılır. Sonrasında ise doktor bazı görüntüleme ya da kan tetkikleri ile sinovit tanısını koyabilir.
Genel olarak tanı için başvurulacak yöntemler ise aşağıdaki gibi sıralanabilir;Görüntüleme teknikleri: Röntgen ışınları ile kıkırdakta bir aşınma ya da kemik tutulumu söz konusu olup olmadığı incelenebilir. Böylece osteoartrit gibi tetikleyici olabilecek hastalıkların tanısı da konulabilir. Bunun yanında ultrason çekimi hastaya yapılabilir. Ultrasonda ise sinovyal zarın içinde sıvı birikmesi ya da yumuşak dokuda farklılıkların olup olmadığı tespit edilebilir. Diğer bir taraftan MRG görüntülerine ihtiyaç duyulabilir. MRG görüntülemede sinoviyal zarın iltihap düzeyi ve yapısal deformasyon durumu belirlenebilir.
Kan analizleri: İltihaplanmayı belirtebilen C-reaktif protein ya da ESR gibi birimler test edilebilir. Bu sayede kişide lupus ya da gut hastalığı gibi sorunlar varsa teşhisi yapılabilir.Sinovyal bölgeden parça alımı (biyopsi): Tanıyı tam anlamıyla koyabilmek için bazı durumlarda iltihap düzeyini ölçmek için sinoviyal zardan örnek alınabilir.Artrosentez (eklem aspirasyonu): Hasar alan eklemden sıvı alınarak enfeksiyon semptomlarını, kanama durumunu ya da kristalleri (ürat ya da ürik asit vb.) belirlemede kullanılan bir yöntemdir.
Sinovit Tedavisi Nasıl Yapılır?
Sinovit tedavisinde eklemler arasında oluşan iltihaplanmayı azaltacak şekilde yöntemler izlenir. Bunun yanında eklem hasarını engellemek adına fizik tedavi müdahaleler, ilaç tedavisi ve cerrahi operasyon söz konusu olabilir.
Genel anlamda tedavide yardımcı olacak yöntemler aşağıdaki gibi sıralanabilir;İlaç tedavisi: Steroid olmayan anti-inflamatuar özellikli, kortikosteroidler içerikli ya da antiromatizmal içerikli ilaçlar tedaviye destek reçete edilebilir.Yaşam tarzını değiştirmek ya da fizik tedavi uygulamaları: Eklemlerin esnekliğini, germe hareketlerini ya da kasları güçlendirmek için fizik tedavi oldukça önemlidir. Aynı zamanda uzman kontrolünde yapılan bu hareketlerin yanında eklemlerin zorlanmaması, dizin taşıyabileceği yükü bindirebilme, beslenme düzeni ve kilo kontrolü kritiktir.
Atel desteği: Bazı akut durumlarda eklem hareketliliğini azaltmak için ateller takılabilir.Eklemlerin kontrollü kullanılması ve istirahat: İyileşme sürecinde eklemleri ekstra zorlayacak aktivitelerden uzak kalınması tavsiye edilir.Cerrahi operasyon: Şiddetli ağrıların olduğu bazı hastalarda eklem temizliği olarak bilinen artroskopi yapılabilir.Ortak aspirasyona başvurma: Eklem bölgesinde ağrı, ekstra basınç ve şişme varsa eklemler arasında iltihaplanmayla oluşan sıvının boşaltma işlemi yapılabilir.
Sinovit Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Sinovit’in İltihaplanma Mekanizması ile İlişkisi Var mıdır?
Sinovit eklem zarında meydana gelen iltihaplanmayı ifade eder. Eklemler arası zarda sıvı birikmesine bağlı oluşan hastalık akut ya da kronik iltihaplanmaya bağlıdır. Özellikle diz gibi boşluklara sahip bölümlerde sinovyumun iltihaplanma riski daha fazladır.
Sinovit Nedir, Hastalığın Teşhisinde Hangi Bölüme Başvurulması Gerekir?
Bu rahatsızlığın belirtileri daha çok mekanik olarak görülebilir. Bu nedenle hasta ağrı ya da eklemlerde şişkinlikle doktora başvurulur, ortopedi ve travmatoloji bölümü sürece doğrudan müdahale eder. Uzman doktor kontrolünde gerekli tetkikler yapıldığında multidisipliner yaklaşımlarla farklı branşlarda doktorlar da sürece dahil olabilir.
Sinovit Hastalığına Karşı Önlem Alınabilir mi?
Bu rahatsızlığa önlem alınabilmesi için öncelikle eklem sağlığını korumak için düzenli egzersiz ve esneme hareketleri önemlidir. Ayrıca kasları güçlendirecek ağırlık çalışmaları yapılması destekleyici olabilir. Bunun yanında dengeli beslenme, kilo yönetimi, bağışıklığı güçlendirecek takviye edici ürün kullanımı yaşam rutinlerine dahil edilebilir.
