Geğirme Nedir?
Geğirme ve Sindirim Sistemi
Geğirme, mide veya yemek borusunda biriken havanın ağız yoluyla dışarı atılmasıdır. Sindirim sisteminin doğal bir refleksi olan bu durum, genellikle yemek yerken veya gazlı içecekler tüketildiğinde ortaya çıkar. Hava yutma (aerofaji) veya aşırı gaz üretimi, geğirmenin en yaygın nedenlerindendir.
Geğirmenin Nedenleri
Geğirme, genellikle mide veya yemek borusunda biriken havanın dışarı atılmasıyla oluşur. Sindirim sistemiyle ilgili bazı durumlar, beslenme alışkanlıkları ve psikolojik etkenler geğirmenin artmasına neden olabilir. Özellikle sürekli geğirme ve mide bulantısı, midede gaz ve geğirme gibi sorunlarla birlikte ortaya çıkıyorsa, altta yatan bir sağlık sorunu olabilir.
Hava Yutma (Aerofaji)
Hava yutma, yemek yerken veya konuşurken farkında olmadan fazla hava alınmasıdır. Hızlı yemek yeme, sakız çiğneme, pipet kullanma ve gazlı içecek tüketimi bu durumu tetikleyebilir. Ayrıca, stres veya anksiyete gibi psikolojik faktörler de kişinin daha fazla hava yutmasına neden olabilir. Fazla hava mideye ulaştığında, vücut bunu dışarı atmak için geğirme refleksini devreye sokar.
Karbonatlı İçecekler ve Beslenme Alışkanlıkları
Gazlı içecekler, mideye doğrudan karbondioksit gazı girişine neden olur. Bu gazın fazlası dışarı atılmadığında midede gaz ve geğirme şikayetleri ortaya çıkabilir. Ayrıca, fasulye, lahana, soğan ve süt ürünleri gibi bazı gıdalar da sindirim sürecinde aşırı gaz üretimine sebep olabilir.
Reflü ve Geğirme
Gastroözofageal reflü hastalığı (GERD), mide asidinin yemek borusuna geri kaçmasıyla oluşur. Bu durum, mide basıncını artırarak geğirmeye neden olabilir. Sürekli geğirme ve boğazda takılma hissi, reflünün en yaygın belirtilerinden biridir. Reflü hastaları genellikle yemeklerden sonra daha fazla geğirme ihtiyacı hissederler.
İrritabl Bağırsak Sendromu (IBS)
İrritabl bağırsak sendromu, bağırsak hareketlerinin düzensizleşmesiyle ortaya çıkan kronik bir sindirim sistemi rahatsızlığıdır. IBS hastalarında şişkinlik, aşırı gaz üretimi ve geğirme sık görülür. Özellikle stres, yanlış beslenme ve bağırsak florasındaki dengesizlikler IBS semptomlarını şiddetlendirebilir.
Stres ve Psikolojik Etkenler
Yoğun stres ve anksiyete, sindirim sistemini doğrudan etkileyerek geğirme refleksini tetikleyebilir. Stres altındayken solunum değişir, kişi farkında olmadan daha fazla hava yutabilir. Bu durum özellikle sürekli geğirme isteği yaşayan kişilerde yaygındır.
Mide Ülseri
Mide ülseri, mide veya onikiparmak bağırsağında meydana gelen yaralardır. Ülser hastalarında mide asidinin artışı nedeniyle şişkinlik, mide yanması ve geğirme sık görülür. Özellikle sürekli geğirme ve mide bulantısı birlikte ortaya çıkıyorsa, mide ülseri ihtimali göz önünde bulundurulmalıdır.
Helicobacter Pylori Enfeksiyonu
Helicobacter pylori, mide mukozasında enfeksiyona yol açarak gastrit ve mide ülserine neden olabilen bir bakteridir. Bu enfeksiyon, mide asidini artırarak geğirme, şişkinlik ve mide yanması gibi belirtiler oluşturabilir. Tüp mide ameliyatı sonrası geğirme sorunu yaşayan kişilerde de H. pylori enfeksiyonu araştırılmalıdır.
Sürekli Geğirme ve Tedavi Yöntemleri
Sürekli geğirme, genellikle beslenme alışkanlıkları, mide rahatsızlıkları veya stres gibi faktörlerden kaynaklanır. Eğer geğirme sık sık tekrar ediyorsa ve mide rahatsızlıklarıyla birlikte görülüyorsa, altta yatan nedeni belirleyerek tedavi edilmesi önemlidir. Geğirme için ilaç kullanımı bazı durumlarda etkili olabilir, ancak öncelikle yaşam tarzı değişiklikleri ve doğal yöntemler denenmelidir.
Geğirme ve Önlenmesi
Geğirmeyi önlemek için etkili yöntemler şunlardır:
Yemekler yavaş yenmeli ve iyi çiğnenmelidir.
Gazlı içecekler tüketilmemelidir.
Sakız çiğnemekten ve sert şeker tüketiminden kaçınılmalıdır.
Reflüyü önleyici beslenme alışkanlıkları edinilmelidir.
Probiyotik içeren besinler tüketilmelidir.
Stres yönetimi sağlanmalıdır.
Geğirme sürekli hale geldiyse doktora başvurulmalıdır.
