İstanbul gibi büyük ve kalabalık bir şehirde deprem anında akla gelen en kritik sorulardan biri de, ulaşım altyapısı bu sarsıntılara ne kadar dayanıklı? Milyonlarca insanın günlük olarak kullandığı metro hatları, köprüler ve karayolları, deprem riskine karşı özel sistemlerle donatılmış durumda. Peki ama nasıl?
METROLAR DEPREMİ HİSSEDİNCE DURUYOR
İstanbul’daki modern metro sistemlerinde tünel boyunca yerleştirilen sismik sensörler sayesinde, yer sarsıntısı anında algılanıyor. Bu sensörler, deprem dalgalarını saniyeler içinde tespit ederek trenlere otomatik sinyal gönderiyor.
Sistem nasıl çalışıyor?
- Trenler güvenli şekilde en yakın istasyonda duruyor.
- Elektrik kesilerek ray üstü hareket önleniyor.
- Yolcular kontrollü tahliye prosedürüne yönlendiriliyor.
KÖPRÜLER YÜKSEK DAYANIKLIKLA İNŞA EDİLDİ
İstanbul Boğazı üzerindeki köprülerde başta 15 Temmuz Şehitler Köprüsü, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü ve Yavuz Sultan Selim Köprüsü deprem yalıtım sistemleri bulunuyor.
Bu sistemler sayesinde yapıların sallanması kontrollü olur, rijitlik azaltılarak yıkım riski düşürülür. Özellikle halat bağlantı noktaları ve ayak kısımlarında esnemeyi tolere edebilen tasarımlar kullanılır. Uzmanlara göre bu köprüler, 7.5 büyüklüğüne kadar olan depremlere dayanacak şekilde projelendirilmiştir.
OTOYOLLARDA ANLIK MÜDAHALE İÇİN ALARM SİSTEMİ
Karayolları Genel Müdürlüğü ve belediyelerin kontrolündeki ana arterlerde, özellikle viyadük ve üst geçit noktaları sismik davranışa göre güçlendirilmiştir. Aynı zamanda Köprü ve tünel içlerinde kamera destekli izleme sistemleri, trafik ışıklarında acil müdahale senaryoları, güzergahlarda mobil afet müdahale ekipleri bulunur.
Deprem sonrası ilk 30 dakikalık sürede, ulaşım ağının durumu koordinasyon merkezlerine aktarılır ve gerekirse trafiğe geçici kapatma uygulanır.
UZMANLAR UYARIYOR: ALTERNATİF GÜZERGAH BİLMEK HAYAT KURTARIR
Afet anında köprü ya da tüneller kullanılamaz hale gelirse, önceden belirlenmiş acil tahliye güzergahları devreye girer. Bu yüzden uzmanlar, özellikle İstanbul'da yaşayanların oturduğu yere en yakın toplanma alanını, alternatif çıkış yollarını ve bulunduğu ilçedeki ana arterlerin afet senaryolarını öğrenmesini öneriyor.