Ciğer kebabı
Şanlıurfa'da yiyebileceğin lezzetlerin başında ciğer kebabı yer alıyor. Bu şehirde, kahvaltı dahil günün her öğününde ciğer kebabı tüketilebiliyor. Bol baharat ve acı ile hazırlanan ciğer, şişe takılarak mangalda pişiriliyor. Şişe küçük parçalar halinde dizilen ciğer kebabı, lavaş ekmeği üzerinde servis ediliyor. Kebabın yanında ise közlenmiş biber, maydanoz başta olmak üzere yeşillik ve sumaklı soğan salatası gibi eşlikçiler masadaki yerlerini alıyor.
Ülkemizin birçok şehrinde ciğer kebabı yapılsa da Şanlıurfa bu konuda oldukça önde. Eğer acıya karşı oldukça duyarlıysan ciğer kebabını da yerken dikkatli olmalısın. Genellikle bol acılı olan ciğer kebabının yanında acı tatlara karşı eşiğin düşükse mutlaka ayran da tüketmelisin. Şehirde ciğer kebabı yiyebileceğin bazı popüler mekânlar şöyle;
1. Sembol Ocakbaşı
2. Ciğerci Aziz
Lahmacun
Şanlıurfa’nın zengin mutfak kültürünün en bilinen temsilcilerinden biri olan lahmacun, burada tam anlamıyla bir sanat eserine dönüşüyor. Lahmacunu Urfa’da dolaşırken hemen hemen her köşe başında bulabilmen mümkün. Pek çok lahmacun ustasını bünyesinde barındıran şehirde, mekanların birbirleri ile sıkı bir rekabet içerisinde olduğu görülüyor. İpince açılmış hamurun üzerinde, yöreye özgü acı baharatlarla zenginleştirilmiş kıyma ve sebzelerin birleşimi, bu harika lezzeti ortaya çıkarıyor. Türkiye’nin her şehrinde lahmacun yemek elbette mümkün ancak Urfa’da yapılan lahmacunların hamur yapısı ve içeriği biraz daha farklı. Şehirdeki popüler mekânlardan birkaçını senin için aşağıya bırakıyoruz.
1. Sümer Pide ve Lahmacun
2. Çıtır Lahmacun
Urfa kebabı
Kebap konusunda her şehrin ön plana çıkardığı bir lezzet muhakkak oluyor. Fakat Urfa ve çevresindeki şehirlerde kebap konusunda bambaşka bir rekabet bulunuyor. Kebap denildiği zaman Adana ile beraber akla gelen ilk şehirlerden biri olan Urfa’da etli yemeklere ve ızgara türü lezzetlere her zaman ilgi büyük. Urfa kebabı, şehrin zengin gastronomi kültürünü en iyi şekilde temsil eden lezzetlerden biri diyebiliriz.
Farklı şehirlerde de yapılan Urfa kebabı, sade yapısıyla dikkat çekiyor. Urfa’nın meşhur kebabı, etin doğallığını ve zırh adı verilen geleneksel bir bıçakla işlenmesini esas alıyor. Bu süreç de gerçek anlamda bir ustalığı zorunlu kılıyor. Kullanılan et, kıyma makinelerinde belli işlemler görmeden, doğrudan lezzet ve dokusunu koruyabiliyor. Urfa kebabı az yağlı dana eti, kuyruk yağı ve baharat karışımı ile ortaya çıkıyor. Kebabın yanında çoğunlukla mevsim salatası veya ayran öne çıkıyor. Porsiyon ya da dürüm şeklinde tüketebileceğin Urfa kebabını şehirde yemek adına şu popüler mekânlara yönelebilirsin;
1. Altın Lokantası
2. Sembol Ocakbaşı
Etsiz çiğköfte
Urfa’nın bir diğer sembol lezzetlerinden olan etsiz çiğköfte, şehrin gastronomisinde her daim özel bir konuma sahip. Çiğköfte ile özdeşleşen Urfa’da bu lezzet, maharetli ustaların ellerinde yoğruluyor. Hatta hemen hemen her evde çiğköfte yapmak konusunda yetkin hale gelmiş kişilerle karşılaşmak mümkün. Çiğköfte, Urfa halkı için adeta bir ata sporu desek abartmış olmayız. Geleneksel olarak etli hazırlanan bu lezzet, günümüzde ise artık herkesin rahatlıkla tüketebilmesi için etsiz şekilde de hazırlanıyor.
Etli çiğköfteye kıyasla daha hafif ve sağlıklı olduğu düşünülen bu etsiz çiğköftede esmer bulgur, isot, salça, soğan, maydanoz, nar ekşisi ve çeşitli baharatlar kullanılıyor. Urfa usulü etsiz çiğköfte, hem malzeme içeriği hem de yemeğin hazırlanması sırasındaki ritüelleri ile dikkat çekiyor. Urfa sıra gecelerinde çiğköfte hazırlanırken müzik genellikle eksik olmuyor. Ayrıca tavana atılan çiğköfteler de kıvam konusunda bir test olarak kabul ediliyor. Günün her saati rahatlıkla tüketilebilecek bu lezzet, marul yaprağıyla ya da lavaşa sarılarak servis ediliyor. Şanlıurfa’nın sokaklarında ya da sıra gecelerinde taze ve pratik şekilde hazırlanan etsiz çiğ köfte, mutlaka deneyimlenmesi gereken bir tat. Etsiz çiğköfte konusunda önereceğimiz bazı popüler mekânlar şöyle;
1. Gülizar Konukevi
2. Çiğköfteci Ömer Usta
Ağzı açık
Şanlıurfa mutfağının eşsiz lezzetlerinden biri olan ağzı açık, aslında günün farklı öğünlerinde severek tüketilen bir hamur işi. Pide hamurunun yuvarlak bir biçimde açılması ve kıymalı harçla doldurulması neticesinde oluşturulan ağzı açık, hem Şanlıurfa şehir merkezinde hem de ilçelerde satılıyor.
Un, su ve yumurta gibi her daim bulunabilecek malzemelerle ile hazırlanan hamurun üstüne özel kıyma harcının eklenmesiyle ağzı açık büyük oranda hazır hale getiriliyor. Son aşamada bohça formunda katlanan ağzı açık, genellikle fırınlarda pişiriliyor. Fakat bazı yerlerde doğrudan kızartılarak da servis ediliyor. Bu arada kıyma yerine peynirli harçla da hazırlanan çeşitleri yörede oldukça popüler. Ortalama yarım saat içerisinde servise hazır hale gelen ağzı açık, evlerde de sıkça tüketiliyor. Urfa halkı çoğunlukla bu lezzeti çayla beraber tüketmeyi tercih ediyor.
Haşhaş kebabı
Şanlıurfa’nın gastronomik lezzetleri içerisinde yer alan haşhaş kebabı, genel olarak Birecik ilçesi ile özdeşleşmiş durumda. Buna rağmen şehir merkezinde de haşhaş kebabı yiyebileceğin pek çok mekan bulunuyor. Kuzuların karın boşluğundan elde edilen etin zırhla çekilmesi neticesinde oluşturulan kıyma, özel baharatlarla beraber harmanlanıyor ve bu harika kebabı ortaya çıkarıyor. Ayrıca kırmızıbiber, sarımsak ve maydanoz eklenerek kebaba kendine has bir lezzet kazandırılıyor. Sanılanın aksine; adındaki “haşhaş” kelimesi, bu yemeğin içinde haşhaş tohumunun yer aldığı anlamına gelmiyor. Buradaki “haşhaş” ifadesi zırhla kıyma işlemini ifade ediyor. Şişe takılmış halde servis edilen bu kebabı yiyebileceğin en iyi mekânlar şöyle;
1. Cevdet Usta’nın Yeri
2. Altın Lokantası
Üzlemeli pilav
İsmini üstündeki “üzleme” karışımından alan bu yöresel pilav; kuşbaşı et, nohut, kuş üzümü ve pekmezin harmanlanmasıyla hazırlanıyor. Klasik pilavlardan oldukça farklı bir yapıya sahip olan üzlemeli pilav, lezzetiyle fark yaratan bir deneyim sunar.
Pilavın temel malzemesi olan pirinç konusunda genellikle Şanlıurfa’nın ünlü Karacadağ pirinç tercih ediliyor. Üzleme kısmı ise 12 saat önceden ıslatılan ve kabukları soyularak yarıya bölünen nohutun, etle birlikte pişirilmesiyle yapılıyor. Son aşamada çekirdeksiz sarı kuru üzüm, yöresel pekmez ve sade yağ eklenerek üzleme hazır hale getiriliyor. Üzlemeli pilav bölgede süpha adıyla da biliniyor. Bayram ya da düğün gibi toplanmalarda üzlemeli pilav sofralardan eksik olmuyor.
Patlıcan kebabı
Şanlıurfa mutfağının sembol lezzetlerinden olan patlıcan kebabı, şehirde çoğunlukla balcan kebabı ismiyle tanınıyor. Haşhaş kebabında olduğu gibi Birecik bölgesine özgü bir lezzet olan bu kebap, patlıcan ve kuzu etinin uyumuyla damakları adeta şenlendiriyor.
Mevsiminde toplanan taze patlıcanlarla yapılan kebap, çoğu zaman kömür ateşinde pişiriliyor. Bu sayede de geleneksel yemek, enfes bir aroma kazanıyor. Şişe özenle dizilen patlıcan ve köftelerle hazırlanan kebap, közlenmiş yeşil biber, soğan ve lavaş ekmeği ile servis ediliyor. Evde yapıldığında genellikle fırında pişiriliyor ve daha pratik bir tarifle sofralara geliyor. Patlıcan kebabını Urfa çerisinde yemek adına şu mekânlara yönelebilirsin;
1. Dedecan Ocakbaşı
2. Gülbaba Lokantası