Teknoloji dünyasında arka arkaya yaşanan büyük yenilikler, finansal piyasaları da derinden etkiliyor. Son olarak DeepSeek’in yeni büyük dil modeli (LLM), yapay zekâ ekosisteminde büyük bir dalgalanma yarattı. Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi, AU INOVA Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Dicle Yurdakul, OpenAI, Nvidia ve diğer dev teknoloji şirketlerini sarsan bu gelişmenin, borsada ciddi hareketliliğe yol açtığına dikkat çekti. Nvidia hisselerinin %17 oranında düşerken, şirketin CEO’su Jensen Huang’ın kişisel servetinin bir günde 20,8 milyar dolar azaldığını aktardı. NASDAQ Bileşik Endeksinin ise %3,1 değer kaybettiğini belirten Doç. Dr. Yurdakul, bu çöküşü tetikleyen nedenler hakkında bilgi verdi.
DeepSeek’in LLM’i: Düşük maliyet, üstün performans
Doç. Dr. Yurdakul, DeepSeek’in sunduğu büyük dil modelinin, doğal dil işleme, üretme ve karar verme alanlarındaki gelişmiş yetenekleriyle dikkat çektiğini belirterek şunları söyledi: “Bu modelin en büyük avantajlarından biri, rakiplerine kıyasla daha düşük maliyetli ve ölçeklenebilir olması. DeepSeek, yapay zekâ modelini 6 milyon dolardan daha düşük bir bütçeyle geliştirdiğini öne sürüyor. Bu iddia ilk etapta şüpheyle karşılansa da DeepSeek’in ba zı stratejik hamleleriyle mümkün hale gelmiş olabilir.”
“Erken dönem destekçiler, büyük kazanç elde etti”
DeepSeek’in henüz özel bir şirket olarak faaliyet gösterse de halka arz söylentilerinin yatırımcılar arasında büyük bir heyecan yarattığını aktaran Dicle Yurdakul, “Erken dönem destekçileri şirketin hızla artan değerlemesinden şimdiden büyük kazançlar elde ettiler. İlerleyen günlerde DeepSeek’in beraberinde getirdiği öngörülemezlik, yatırımcıları portföylerini yeniden yapılandırmaya zorlayacak. Bu değişim, aynı zamanda şimdiye kadar göz ardı edilen daha küçük yapay zekâ girişimlerine olan ilgiyi de arttırabilir.” değerlendirmelerini yaptı.
DeepSeek’in kurucusu Liang Wenfeng’in, 2021 yılında büyük miktarda Nvidia GPU’su satın alarak donanım sıkıntısı yaşanmasını önlediğini dile getiren Yurdakul, bu hamlenin, ABD’nin ileri teknoloji çipler üzerindeki ihracat kısıtlamalarından önce gerçekleştiği için şirkete büyük bir rekabet avantajı sağladığı görüşünde. Yurdakul’a göre bir diğer önemli faktör ise DeepSeek’in modelini açık kaynak olarak yayımlaması. “Bu strateji, küresel teknoloji topluluğunun katkılarıyla modelin sürekli geliştirilmesini sağlarken, şirketi şeffaf ve erişilebilir bir yapay zekâ üreticisi konumuna getirdi. Ayrıca, yeni modelin daha az donanımla yüksek performans göstermesi, yapay zekâ sektöründeki maliyetleri ve enerji tüketimini azaltma konusundaki endişelere de bir yanıt niteliğinde.” diye konuştu.
Teknoloji devleri nasıl etkilendi?
Yurdakul, saha önce yapay zekanın altın çağından çokça faydalanan yapay zekâ odaklı şirketlerin hisse senetlerinin de Deep Seek’in piyasaya girişiyle birlikte ciddi şekilde dalgalandığına işaret etti. Yatırımcıların kararlarını yeniden gözden geçirmeye ve bu yeni rekabet ortamına uyum sağlayabilecek şirketleri radarlarına almaya başladıklarını kaydederek, “Mevcut LLM altyapısına bağımlı olan şirketler daha savunmasız olarak görülürken, DeepSeek’in modelini benimseyen veya benzer teknolojiler geliştiren şirketler potansiyel kazananlar olarak değerlendiriliyor.” dedi.
“OpenAI, fiyat ve operasyonel süreçlerini yeniden değerlendirebilir”
GPT serisinin uzun süredir büyük dil modeli teknolojisinde sektör lideri olduğunu hatırlatan Yurdakul, ancak DeepSeek’in modeli daha az işlem gücü gerektirmesine rağmen daha üstün performans sergilediğini vurguladı. Ayrıca şu an için bu teknolojiyi ücretsiz olarak sunmasının da OpenAI’ı fiyatlandırma ve operasyonel süreçlerini yeniden değerlendirmeye zorlayabileceği öngörüsünde bulundu.
“Nvidia, fiyatlarında büyük düşüş oldu.”
Yurdakul, DeepSeek’in modelinin, üst segment GPU’lara olan bağımlılığı azaltabilecek bir etki yaratabişeceğini değerlendirmesini yaptı. Bu durumun, Nvidia’nın uzun vadeli büyüme beklentilerini olumsuz etkileyerek hisse senedi fiyatlarında büyük bir düşüşe neden oldu. Şirket, yapay zekâ donanımında liderliğini korusa da düşük donanım gereksinimiyle yüksek performans sağlayan modellerin yükselişi gelecekteki piyasa hakimiyetine dair soru işaretleri oluşturuyor.
Google ve Amazon’da durum nedir?
Altınbaş Üniversitesinden Dicle Yurdakul, Microsoft, Google ve Amazon gibi entegre yapay zekâ çözümlerine büyük ölçüde bağımlı şirketlerin de bu değişimden etkilendiğini belirtti. Yurdakul değerlendirmelerini şunları da ekledi: “Google, arama motoru ve reklam teknolojilerinde DeepSeek’in sunduğu daha akıllı ve kişiselleştirilmiş alternatiflerle rekabet etmek zorunda kalabilir. Amazon ise yapay zekâ destekli bulut hizmetlerinde daha verimli çözümler geliştirmek durumunda.”
DeepSeek’in geleceği ne vadediyor?
Hal böyle iken DeepSeek’in piyasaya girişinin, büyük teknoloji şirketlerinin uzun süredir oturttuğu dengeleri sarsarak yatırımcıları belirsiz bir sürecin içine soktuğunu aktaran Yurdakul son olarak, daha önce yapay zekaya büyük yatırımlar yapmış şirketlerin hisse senetleri bu gelişmeden olumsuz etkilenirken, DeepSeek’in modeliyle benzer çözümler üreten şirketler yatırımcıların yeni gözdesi olabileceğini belirtti. Yurdakul’a göre, DeepSeek’in düşük maliyetli ve yüksek performanslı modelinin, sadece teknoloji dünyasını değil, küresel finans piyasalarını da yeniden şekillendirme potansiyeline sahip. “Büyük teknoloji devleri, yapay zekanın yeni dinamiklerine ayak uydurmak zorunda kalırken, yatırımcılar da kazanan ve kaybedenleri yeniden belirlemeye çalışıyor.”
