Çin, nadir toprak elementlerinin (NTE) ihracatını 3 Nisan’dan itibaren durdurdu. ABD ile devam eden ticaret savaşı bağlamında alınan bu karar, özellikle elektrikli araç, savunma sanayi, havacılık ve iletişim teknolojileri gibi sektörleri doğrudan etkiliyor.
ABD'DE ÜRETİM KRİZİ
New York Post’un haberine göre bu yasak ABD için adeta üretim krizine yol açtı.
NTE’ler olmadan, savaş uçaklarından cep telefonlarına, Tesla motorlarından füze sistemlerine kadar birçok ürünün üretimi durma noktasına geldi.
İhracat lisansı yok, sevkiyatlar durdu
7 ELEMENTİN İHRACATINA ÖZEL LİSANS ZORUNLULUĞU
Çin Ticaret Bakanlığı, disprosiyum, itriyum, samaryum, gadolinum, terbiyum, lutesyum ve skandiyum dahil olmak üzere yedi elementin ihracatına özel lisans zorunluluğu getirdi. Ancak sistem henüz tam olarak kurulmadığı için hiçbir ülkeye sevkiyat yapılamıyor.
ABD İTHALATININ YÜZDE 70'İ ÇİN'DEN
Uzmanlara göre Çin'in kontrol altına aldığı bu metaller uydu sistemleri, akıllı füzeler, batarya teknolojileri, radar sistemleri, nükleer reaktörler, lazer sistemleri ve enerji depolama çözümlerinde kullanılıyor. ABD ithalatının yüzde 70’i Çin’den sağlanıyor.
"ÇİN DÜNYADA TEKEL KURDU"
ABD’nin stratejik maden uzmanı Drew Horn, “Bu elementler her şeyin içinde var. Çin, bu kaynaklarla dünya üretimini yöneten bir tekel kurdu” dedi. Horn, Çin’in bu adımı ABD’ye karşı bir baskı aracı olarak kullandığını savundu.
ABD'NİN BİR SONRAKİ HEDEFİ NE?
Uzmanlar, ABD’nin bu krizi dost ülkelerle yeni tedarik zincirleri kurarak aşmayı hedeflediğini belirtiyor. Pekin'in bu tarz ticari hamleleri, ABD’nin yerli üretim projelerini ve enerji bağımsızlığı stratejilerini hızlandırmasına da zemin hazırlıyor.
ELEMENTLER OLMAZSA ÜRETİM OLMUYOR
Çin’in kısıtlama getirdiği ve modern teknolojide vazgeçilmez olan bazı nadir toprak elementleri:
Disprosiyum (Dy): Yüksek ısıya dayanıklı mıknatıslar
İtriyum (Y): Süper iletkenler ve lazer sistemleri
Gadolinum (Gd): MR cihazları ve nükleer reaktörler
Samaryum (Sm): Akıllı silahlar ve füze sistemleri
Terbiyum (Tb): LED ekranlar ve manyetik depolama
Lutesyum (Lu): PET tarama cihazları
Skandiyum (Sc): Hafif alaşımlar ve havacılık
