Yakın siyasi tarihe dair araştırma haberleri ve kitaplarıyla tanınan Barış Pehlivan gazetecilik kariyeri boyunca çeşitli platformlarda inceleme yazıları ve haberler yayımladı. Mesleki faaliyetlerinden dolayı birçok kez yargılandı ve hakkında davalar açıldı.
Eğitim hayatı ve gazeteciliğe ilk adımlar
1983’te İstanbul’da doğan Barış Pehlivan, aslen Erzincanlı bir ailenin çocuğu. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü’nü bitirdikten sonra 2004’te Leman Dergi Grubu’nun Kaçak Yayın dergisinde mesleğe başladı. Kültür-sanat haberciliğiyle başlayan kariyeri, CNN Türk’te belgesel yapımcılığıyla devam etti. Genç yaşta hazırladığı “Paranın Seyir Defteri” belgeselinde yönetmen yardımcılığı yaptı. Ardından “Şair Ceketli Çocuk: Kazım Koyuncu” belgeselinde emeği geçti. “Nohut Oda Bakla Sofa” belgeselinin editörlüğünü üstlendi. Bu dönemde CNN Türk’ün önemli programı 5N1K için “Yabancılara Toprak Satışı” ve “Şah Mesud Suikastı” gibi kapsamlı dosya haberler hazırladı.
Belgesel kariyeri ve kazandığı ödüller
CNN Türk ekranlarında 2005-2010 yılları arasında yayınlanan “Oradaydım” belgeseli, Pehlivan’ın kariyerindeki dönüm noktası oldu. Bu projeyle Türkiye’nin yakın tarihindeki 250’den fazla olayı tanıklarıyla belgeledi. “Oradaydım”, 2005 yılında Radyo Televizyon Gazetecileri Derneği’nin Televizyon Oskarları’nda ödül kazandı. 2006’da Kabataşlılar Derneği tarafından “Yılın En İyi Belgeseli” seçildi. Aynı yıl Aydın Üniversitesi İletişim Ödülleri’nde de belgesel dalında birincilik elde etti. Pehlivan bu başarılı çalışmanın ardından gazetecilik kariyerinde araştırma haberlerine yöneldi.
OdaTV dönemi ve hukuki süreçler
2007’de OdaTV’nin Genel Yayın Yönetmenliğine başlayan Pehlivan, 2011’de Ergenekon soruşturması kapsamında tutuklandı. Silivri Cezaevi’nde 19 ay tutuklu kaldı. OdaTV iddianamesinin temelini oluşturan dijital belgelerin bilgisayarlara dışarıdan yüklendiği, Boğaziçi, Yıldız Teknik ve ODTÜ üniversitelerinin yanı sıra Amerikalı Data Devastation şirketi tarafından kanıtlandı.
Bu dava, Sınır Tanımayan Gazeteciler örgütüne göre Türkiye’de basın özgürlüğüne yönelik baskıların sembolü haline geldi. 2017’de beraat eden Pehlivan için mahkeme, “kumpası kuranlar hakkında” suç duyurusunda bulundu.
Barış Pehlivan hangi kitapları yazdı?
Meslektaşı Barış Terkoğlu ile birlikte dört önemli kitaba imza attı. “Sızıntı: Wikileaks’te Ünlü Türkler” 2012’de yayımlandı. “Mahrem: Gizli Belgelerde Türkiye’nin Sırları” 2015’te okurla buluştu. “Metastaz” ve “Cendere” kitapları ise yayımlandıkları dönemde aylarca çok satanlar listesinde kaldı. Bu kitaplar Türkiye siyasetinde geniş yankı uyandırdı. Pehlivan, araştırma gazeteciliğindeki başarısıyla Çağdaş Gazeteciler Derneği’nden Rafet Genç Haber Ödülü’nü (2016), Türkiye Yayıncılar Birliği’nden Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülü’nü (2019) kazandı.
İkinci tutuklama ve MİT davası
2020’de bir MİT mensubunun cenaze haberine ilişkin soruşturma kapsamında tekrar tutuklandı. Silivri Cezaevi’nde darp edildiğine dair görüntüler kamuoyunda tepki topladı. Cezaevi yönetimi hakkında soruşturma başlatıldı. Altı ay tutuklu kaldıktan sonra tahliye edildi. Bu davada “istihbarat faaliyetlerini ifşa” suçundan 3 yıl 9 ay hapis cezasına çarptırıldı. Aynı davada “devlet güvenliğine ilişkin bilgileri açıklama” suçundan ise beraat etti.
Barış Pehlivan kaç kere tutuklandı?
İlk tutuklama: 2011 (Ergenekon/OdaTV davası) – 19 ay Silivri’de kaldı.
İkinci tutuklama: 2020 Mart (MİT mensubunun cenaze haberi) – 6 ay tutuklu kaldı.
17 Mayıs 2023: Açık cezaevine girdi ancak Koronavirüs pandemisi izniyle birkaç saat sonra tahliye oldu.
Ağustos 2023’te MİT mensubunun kimliğini deşifre etme suçundan aldığı 3 yıl 9 aylık ceza nedeniyle tekrar cezaevine girdi. Bu son tutukluluk 10 Kasım 2023’te sona erdi.
Barış Pehlivan şu an ne yapıyor?
2021’den bu yana Cumhuriyet gazetesinde köşe yazarlığı da yapan Pehlivan, Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Vakfı yönetim kurulu üyeliğini sürdürüyor. 2023’te Barış Terkoğlu ile birlikte “SS” adlı yeni bir kitap yayımladı. Aynı yıl Mimarlar Odası Ankara Şubesi’nden Emre Madran Koruma Alanında Dayanışma Ödülü’nü ve Basın Özgürlüğü ve Medya Araştırmaları Derneği’nden Basın Özgürlüğü Ödülü’nü aldı. 10 Kasım 2023’te son tutukluluğundan tahliye olan Pehlivan, gazetecilik faaliyetlerine Halk TV’de devam ediyor.
Pehlivan 28 Ocak 2025’te çalıştığı televizyon kanalının önünde gözaltına alındı.
